Zo bereken je de P/E Ratio van een Aandeel (en deze 2 Factoren beïnvloeden hem)

19 december 2023

De P/E Ratio (of P/E Multiple) staat voor Price/Earnings, vertaald: Prijs/Winst verhouding.

Hierbij is de teller (numerator) de prijs van een aandeel, en de noemer (denominator) de winst van een aandeel.

De P/E Ratio kan op 2 manieren worden berekend, die beide dezelfde uitkomst hebben:

Pak de prijs van één aandeel (Price), en deel deze door de nettowinst per aandeel per jaar (Earnings).
Pak de totale beurswaarde (Marketcap) van een bedrijf, en deel deze door de totale nettowinst die het bedrijf maakt in 1 jaar.

Voorbeeld Ahold Delhaize
Laten we het moederbedrijf achter Albert Heijn, Ahold Delhaize, als voorbeeld nemen. In het Annual Report van Ahold Delhaize over 2022 (p. 190) is zichtbaar dat het bedrijf een Net Income (nettowinst) heeft geboekt van €2.546 miljoen (afgerond: 2,5 miljard euro). Tevens is zichtbaar dat het bedrijf een nettowinst per aandeel (Earnings Per Share) had van €2,54.

De koers per aandeel van Ahold Delhaize noteerde op 31 december 2022 €26,84. De P/E Ratio van Ahold Delhaize noteerde op 31 december 2022 dan ook 26,84/2,54 = 10,6 (afgerond). Dit betekent dus dat het bedrijf op dat moment door beleggers werd gewaardeerd op een multiple van 10,6x de winst van 2022. Hierbij kun je deze ratio dus zien als multiple voor hoe vaak beleggers bereid zijn de jaarwinst te betalen voor 1 aandeel.

Ook als je de totale beurswaarde pakt van Ahold Delhaize op 31 december 2022 (€26,84 x 1,001 miljoen aandelen = 26,867 miljard beurswaarde) kom je op dezelfde P/E Ratio uit:

P/E Ratio = Price/Earnings = Beurswaarde/Nettowinst = 26.867/2.546 = 10,6.

Met deze P/E Ratio kun je bijvoorbeeld Ahold Delhaize vergelijken met concurrenten en sectorgenoten. Heeft Ahold Delhaize een grotere of juist kleinere P/E dan het sectorgemiddelde? Wat is er aan de hand bij een sectorgenoot die juist een heel lage P/E ratio heeft? Of juist een heel hoge?

Om hier achter te komen, moeten we kijken naar de 2 factoren die de P/E Ratio tot stand brengen.

Factoren P/E Ratio
Zoals hierboven is weergegeven, kun je de P/E Ratio berekenen door de prijs van één aandeel of de gehele beurswaarde te pakken, en deze te delen door de winst per aandeel of de totale nettowinst van het bedrijf. Beide hebben effect op de P/E Ratio.

1. Price (Aandelenkoers & Beurswaarde)
Een hogere prijs (beurswaarde) van een aandeel heeft als effect dat de P/E Ratio ook zal stijgen: je deelt een groter getal namelijk door een (in dit voorbeeld) gelijkblijvende noemer. De prijs van een aandeel wordt bepaald door vraag en aanbod op de beurs: als er meer vraag is naar een aandeel, en beleggers hier meer voor willen geven, zal de prijs van een aandeel stijgen. Als het aanbod op de beurs echter groter is (t.o.v. de vraagkant), en veel beleggers hun stukken willen verkopen, zal de prijs van het aandeel dalen.

De verhouding tussen de vraag en het aanbod op de beurs naar een aandeel wordt op zijn beurt weer veroorzaakt door externe factoren als marktsentiment en rentestanden, maar ook door intrinsieke factoren als de performance van het bedrijf zelf en updates hiervan. Hierover later meer.

2. Earnings (EPS & Totale Nettowinst)

Hogere winsten per aandeel zullen er voor zorgen dat de noemer in de breuk (Earnings) een groter effect zal hebben op een (in dit voorbeeld) gelijkblijvende Price. Als Ahold Delhaize er dus in slaagt zijn winsten te verhogen, dan zal de P/E Ratio dalen, gezien de noemer een grotere druk heeft op de gelijkblijvende Price.

In essentie is een lagere P/E dus gunstig: je kan een aandeel kopen voor slechts een aantal keer de jaarwinst van het bedrijf.

Is een té lage P/E Ratio slecht?
Hoe lager de P/E Ratio hoe beter, maar een té lage P/E Ratio is vaak een slecht teken. Bij bedrijven met een zeer lage P/E Ratio is doorgaans wat aan de hand. Kom je een P/E Ratio tegen van een bedrijf dat wel erg dicht bij de 0 noteert, dan is het aandeel hoogstwaarschijnlijk de afgelopen periode (<12 maanden) hard afgestraft op de beurs. Gezien bij de P/E Ratio vaak als Earnings de EPS/totale nettowinst van het laatste boekjaar wordt gehanteerd, en als Price de huidige aandelenkoers/beurswaarde wordt gepakt, zal een dalende koers van het aandeel (Price) dus altijd een negatief effect hebben op de P/E Ratio van een bedrijf.

Vaak kom je bij bedrijven met een P/E Ratio die dicht bij 0 liggen dan ook nieuwsverhalen tegen op internet dat het bedrijf winstwaarschuwingen heeft afgegeven: de koers daalt vervolgens gezien beleggers dit negatieve nieuws gaan in prijzen, echter dalen de Earnings van het afgelopen boekjaar niet mee gezien deze vaststaan. Let hier dus altijd goed op en denk niet dat een zeer lage P/E Ratio op zichzelf staand een goed koopmoment is.

Trailing P/E Ratio
Tot nu toe hebben we enkel de Trailing P/E Ratio gehanteerd. Deze Trailing P/E Ratio, ook wel de TTM P/E genoemd (TTM staat voor Trailing Twelve Months), pakt de nettowinsten van het bedrijf over de meest recente cijfers uit het verleden. In het voorbeeld van Ahold Delhaize pakten we op 31 december 2022 de totale winst van dat jaar. In dat geval heb je de exacte P/E Ratio over dat boekjaar. Echter moeten we in het gros van het jaar werken met reeds gedateerde winstcijfers, maar met wel actuele Price cijfers. Met de TTM P/E Ratio pak je dus de meest recente winstcijfers over de afgelopen 4 kwartalen. Stel dat je in juli, na de publicatie van een bedrijf zijn Q2 cijfers, de P/E Ratio wilt berekenen, dan pak je dus de nettowinst cijfers van het bedrijf in de periode van Q3 vorig jaar tot en met Q2 dit jaar.

Als je een TTM PE multiple tegenkomt op data sites als Yahoo Finance, rekenen zij (als het goed is) dus met de meest recente Q-rapportages.

Foreward P/E Ratio
Daarnaast heb je ook de Foreward P/E Ratio (FWD PE). Deze neemt als Price gewoon de actuele beurskoers/-waarde, maar als Earnings de geprognotiseerde nettowinst van een aandeel in de komende 12 maanden (4 kwartalen). Deze “predicted” earnings per share worden gebaseerd op de forecasts van analisten die het aandeel volgen. Zij baseren deze toekomstige winstcijfers weer op de forecasts van het bedrijf zelf (als deze zijn uitgesproken), in combinatie met hun eigen variabelen. Sommige analisten zijn positief over een bedrijf, anderen weer negatiever. De FWD P/E Ratio kan dus per analist verschillen, maar zal in essentie altijd slecht nieuws en winstwaarschuwingen inprijzen.

Voorbeeld Adyen
Dit zag je bijvoorbeeld ook gebeuren bij Adyen dit jaar: naar aanleiding van de H1-2023 cijfers pasten analisten hun forecasts aan en daalde de EPS vervolgens ook in hun modellen. Zonder een dalende aandelenkoers van Adyen, was met een lagere Earnings dus de P/E Ratio toegenomen. Echter daalde het aandeel Adyen wel fors, waardoor deze potentiële Foreward P/E Ratio stijging weer werd gecorrigeerd.

Price en Earnings communicerende vaten
Price en Earnings zijn in essentie dus communicerende vaten. Beleggers willen bij tegenvallende cijfers niet een hogere prijs voor een aandeel neerleggen, en dus zakt de koers van een aandeel in veel gevallen dan ook bij tegenvallende cijfers (Lagere Price / Lagere Earnings).

Bij een sterke beat van de cijfers, zal de beurskoers omhoog meeveren en dus de P/E Ratio zichzelf stabiliseren (Hogere Price / Hogere Earnings).

Mismatch in P/E Ratio
Soms zie je ook een mismatch tussen bovenstaande twee scenario’s: een aandeel kan fors omhoog gaan zonder dat hier intrinsieke factoren aan ten grondslag liggen. Dit zagen we bijvoorbeeld bij het aandeel GameStop in begin 2021 toen het aandeel buiten proporties steeg op de beurs en in die tijd dus op een extreem hoge P/E Ratio noteerde. Het aandeel steeg op basis van externe factoren waardoor het aandeel niet rationeel geprijsd was en hierdoor een extreem hoge P/E Ratio ontstond.

Houd er rekening mee dat een P/E Ratio enkel kan worden berekend als het bedrijf winst maakt, anders krijg je namelijk een negatief getal. In deze gevallen staat er bij bijvoorbeeld Yahoo Finance dan ook “N/A” in de kolom van PE Ratio (TTM) bij een aandeel.

Disclaimer
Alle publicaties in dit artikel of op de website (https://beursbaas.eu) zijn geen beleggingstips of -adviezen. Enkel wordt getracht informatie te geven over de beleggingswereld en het opbouwen van een portfolio. Daarnaast kunnen er meningen worden gegeven over bedrijven specifiek, of over het sentiment van de economie als geheel. Deze meningen, ongeacht gepresenteerd met feiten en/of cijfers, zijn eveneens geen beleggingstips- of adviezen. De documentatie, gepresenteerd op de website, kan onjuistheden en/of onregelmatigheden bevatten. Doe altijd je eigen onderzoek en raadpleeg meerdere bronnen alvorens het overgaan tot mogelijke beleggingsbeslissingen. Beursbaas is geenszins verantwoordelijk voor eventuele geleden schade als gevolg van onjuistheden en/of onregelmatigheden op de website of in de aangeboden producten en/of diensten. Bij het observeren van onjuistheden en/of onregelmatigheden, het verzoek contact op te nemen zodat dit kan worden gecorrigeerd.